Nguồn : Sách Luyện Dịch Anh-Việt Việt Anh
Biên dịch Lê Huy Lâm - Trương Hoàng Duy – Phạm Văn Thuận
Nhà Xuất bản Tổng hợp TP HCM
Trong tiếng Việt và tiếng anh có sự khác biệt về cách dùng dấu câu, nhất là dấu phẩy và dấu chấm. Trong TV, dù câu dài, nhưng người ta sử dụng nhiều dấu phẩy để biểu thị “ nội dung chưa hết “.Trong tiếng Anh, một ý nghĩa tương đối hoàn chỉnh sẽ tạo thành một câu.Nếu không dùng dấu chấm để phân ra thì dể dàng mắc phải lỗi câu viết liền không dứt (run-on sentence),tức là đã dùng dấu phẩy ở những vị trí nên dùng dấu chấm, dấu chấm phẩy. Khi dịch, nếu không cân nhắc đến đặc trưng ngữ pháp của câu tiếng Anh mà dịch theo nguyên tắc lấy dấu chấm làm đơn vị của câu trong tiếng việt thì câu sẽ dài hoặc rời rạc ( loose sentence ).
Để giải quyết vấn đề này, trước hết phải biết căn cứ vào ý nghĩa diễn đạt của câu nguyên văn tiếng Việt, sau đó dựa trên khái niệm câu trong tiếng Anh, tiến hành “ ngắt câu “ thích hợp đối với câu dài có nhiều dấu phẩy. Cuối cùng áp dụng thủ pháp ngữ pháp và biện pháp tu từ trong tiếng Anh để tạo câu, thể hiện ý nghĩa của câu nguyên văn tiếng Việt một cách trung thực và trôi chảy.
VD : Từ khi khánh thành vào ngày 27 tháng tám năm 1998, nhà hát lớn Thượng Hải đã trình diễn thành công các vở nhạc kịch, hài nhạc kịch, ba lê, các bản giao hưởng, hòa nhạc thính phòng, kịch hiện đại, hí khúc Trung Quốc và các chương trình tập kỹ, rất có danh tiếng cả trong nước lẫn nước ngoài, rất nhiều vị lãnh đạo nhà nước, nhân vật quan trọng nước ngoài và những người nỗi tiếng quốc tế sau khi đến nhà hát lớn đều đánh giá cao về nhà hát, cho rằng Nhà hát lớn là sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật và kiến trúc.
Cách dịch A :Dịch thành 2 câu
ð Since its opening on August 27, 1998, the Shanghai Grand Theater has successfully staged operas, musicals, ballets, symphonies, chamber music concerts, morden dramas, Chinese and variety shows, enjoying a high reputation both at home and abroad. Many state leaders, foreign VIPs and international celebrities who have been to the Grand Theater have spoken highly of it for its perfect combination of art and architecture.
Cách dịch B :Dịch thành 3 câu
ð Since its opening on August 27, 1998, the Shanghai Grand Theater has successfully staged operas, musicals, ballets, symphonies, chamber music concerts, morden dramas, Chinese and variety shows. It enjoys a high reputation both at home and abroad. Many state leaders, foreign VIPs and international celebrities who have been to the Grand Theater have spoken highly of it for its perfect combination of art and architecture.
Điểm khác biệt duy nhất giữa hai cách dịch này là :
+ Cách dịch A : quy cụm từ “ rất có danh tiếng cả trong nước lẫn ngoài nước “ vào câu tiếng Anh thứ nhất, dùng hình thức cụm phân từ hiện tại làm trạng ngữ của câu.
+ Cách dịch B : dịch cụm từ này thành một câu riêng, nằm giữ câu thứ nhất và câu thứ 3.
Xét về nội dung và hình thức, hai cách dịch này đều chính xác.
Tuy nhiên cách dịch B có phần hay hơn vì nêu bật được trọng điểm thông tin và tu từ.
+ Cách dịch A : xữ lý phân câu “ rất có danh tiếng cả trong nước lẫn ngoài nước” thành trạng ngữ, là thông tin “ phụ thuộc “ của câu, thông tin chủ yếu của câu là “ the Shanghai Grand Theater has successfully staged..”- Nhà hát lớn Thượng hải đã trình diễn thành công…….
+ Cách dịch B : Phân câu này được dịch thành câu riêng, về mặt truyền đạt thông tin không có quan hệ chính phụ với câu trước.
Như vậy, một mặt nêu bật được It enjoys a high reputation- rất có danh tiếng.
Mặt khác :
+ Cách dịch A : quy phân câu nêu trên vào câu thứ nhất, làm tăng độ dài của câu, nhưng về mặt ý nghĩa enjoying a high reputation không có quan hệ chặt chẽ lắm với “ the Shanghai Grand Theater has successfully staged..”. Hơn nữa, hai câu trong cách dịch A đều là câu dài, khi đọc vừa tốn sức vừa khó tránh khỏi sự đơn điệu.
+ Cách dịch B: phân câu này thành một câu ngắn, đặt giữa hai câu dài, hình thành kết cấu câu dài – câu ngắn- câu dài xen kẽ trong tiếng Anh, vừa có sự thay đỗi, vừa đạt được hiệu quả tu từ tốt hơn.
Qua những phân tích trên, chắc hẳn các bạn đã nắm rõ hơn về cách xữ lý câu dài trong Tiếng Việt khi dịch từ TV sang TA.
Nguồn : Sách Luyện Dịch Anh-Việt Việt Anh
Biên dịch Lê Huy Lâm - Trương Hoàng Duy – Phạm Văn Thuận
Nhà Xuất bản Tổng hợp TP HCM
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét